In de podcastserie ‘Verhalen van Veerkracht’ gaat Tearfund-directeur Minella van Bergeijk in gesprek met inspirerende christenen, die in al hun kwetsbaarheid vertellen hoe corona hen raakt, maar ook hoe zij juist nu veerkracht vinden. De podcast vind je op Spotify, in je favoriete podcastapp of klik hieronder op play en beluister het gesprek.

Minella: Wat goed om jullie te spreken! Waar zitten jullie op dit moment?

Elly: 'Ik zit aan mijn Franse cafétafel naast een bos tulpen.'

Elbert: 'Ik zit weggestopt in een hoekje van het huis, in de logeerkamer die we hebben ingericht als werkkamer. Vannacht heb ik hier geslapen, want ik had nachtdienst. Ik draai af en toe een dienst als dokter in de psychiatrie.'

Elly: 'Oh joh, is dat voor mensen die angstig zijn?'

Elbert: 'Onder andere ja. Vannacht had ik mensen aan de lijn die kortademig zijn, waar het kantje boord is, over de vraag of het nog zinvol is om in het ziekenhuis aan de zuurstof te gaan. Dat vind ik wel ingewikkeld, hoor.'

Ik switch tussen hoop en vrees.

Minella: 'Heftig, lijkt me. Wat doet deze crisis met jullie persoonlijk?'

Elly: 'Soms denk ik: Ach, die oude mensen moeten geholpen worden. En dan besef ik: Oh, dat ben ik zelf misschien ook wel! Ik vergeet het iedere keer. Ik mag van mijn kinderen nergens meer heen. Zelf ben ik helemaal ben niet bang. Ik ben een soort crisisdienst en word veel gebeld door mensen die wél bang zijn. Mensen komen bij mij voor troost, denk ik. Soms zeggen mensen: ik wil niet aan de beademing, dus kan ik er beter nu een einde aan maken. Dan zit ik ze te overreden om dat niet te doen. Andere mensen vragen: heb je een liedje tegen angst voor kinderen? Dan noem ik ‘Je hoeft niet bang te zijn’ van Jan Visser, ken je dat?'

Elbert: 'Ik doorloop de klassieke stadia van iemand die met iets groots te maken krijgt. Eerst werd ik chagrijnig, omdat ik werd beperkt in mijn vrijheid. Daarna kwam de ontkenning: het zal allemaal wel meevallen. Totdat ik vooral door mijn vrouw, die huisarts is, met de neus op de feiten werd gedrukt. Soms dringt het even tot me door hoe ernstig de situatie is en besef ik dat mijn ouders weleens heel ziek zouden kunnen worden, of zulke lieve mensen zoals Elly en Rikkert. Dan heb ik eigenlijk geen zin om daarover na te denken. Ik switch tussen hoop en vrees.'

Minella: 'Dat liedje zong mijn moeder voor het slapengaan.'

Elbert: 'Ik zing het ook nog weleens voor mijn kinderen.'

De angst om dood te gaan is weg.

Minella: 'Mensen komen rust proeven bij jou, omdat je geen angst voelt. Hoe komt het dat je zo vrij bent van angst?'

Elly: 'Ik weet het niet. Ik leef dichtbij God, of Hij dichtbij mij. En ik ben een keer bijna dood geweest, waardoor ik denk: het is helemaal niet zo erg, doodgaan.'

Elbert: 'Dat verhaal ken ik niet, vertel eens?'

Elly: 'Ik was een jaar of 32. Na een geslaagde operatie kreeg ik een injectie waarvan de samenstelling verkeerd was, bleek achteraf. Ik voelde mezelf doodgaan. Alles werd eerst koud en toen gevoelloos. Het begon bij mijn voeten en het ging langzamerhand naar boven. Als het zo bij mijn hart is, dacht ik, dan ga ik dood. Mijn hele leven trok aan me voorbij in één seconde, ik nam afscheid van alles en was in een totale vrede. Maar daarna was ik er ineens meer. Sindsdien is er een soort rust over me gekomen. De angst om dood te gaan is weg.'

Minella: 'In een crisis als deze is jullie automatische reactie ‘zingen’. Hoe gaat zoiets? Borrelen er woorden en deuntjes op als de angst dichtbij komt?'

Elly: 'Ik denk bij Elbert wel, dat is echt een deuntjesman!'

Elbert: 'Ja, ik heb gelijk ideetjes. Vooral ’s avonds, als ik nog even zit te werken, omdat dat overdag niet goed lukt met de kinderen om me heen, schrijf ik de dag nog weleens van me af. Als een soort gebed of verwerking. En op vrijdag, als we met de band bij elkaar komen, pak ik dat erbij en ontstaat er vaak binnen no time een liedje. Woorden en muziek zijn mijn eerste twee talen waarmee ik zoiets heftigs als dit doormaak en verwerk, en waarmee ik ook weer probeer om iets door te geven.'

Minella: 'Is dat doorgeven een soort moeten of altruïsme?'

Elbert: 'Ik zat ook al te denken, doe ik dit omdat ik het podium mis? Ja, ook heus wel.'

Elly: 'Ja, jij bent een podiumbeest!'

Elbert: 'We hebben sinds Kerst geen tour meer gehad, om te kunnen werken aan een nieuw familiealbum, en hadden onze zinnen gezet op de optredens in het voorjaar. Ik vind het daarom heel fijn om nu vlogjes te kunnen maken met de band (Trinity Wereldwijs, red.). De camera, waar ik inmiddels een beetje aan gewend ben door het televisiewerk dat ik doe, kan ook een publiek zijn.'

Elly: 'Dat snap ik. Zelf ben ik een actie voor vluchtelingen op Lesbos begonnen, waar ook corona dreigt. Ik moedig kinderen aan om een bootje van papier te vouwen en een fotootje daarvan te sturen naar opa, oma of de juf, met vraag om iets te doneren aan de kinderen op Lesbos. Ze krijgen een CD als bedankje, waarop het liedje ‘Bootje van papier’ staat. Dat gaat over een meisje in Nederland dat een brief in de vorm van een bootje schrijft aan een meisje in het vluchtelingenkamp. Het meisje in het kamp vindt het bootje en schrijft terug. Het klinkt als een sprookje, maar het symboliseert wel dat je iets kan doen. Dat je niet alleen maar toekijkt.

Vier wat je wel hebt, blijf daarover in verwondering

Minella: 'Ik hoor jullie allebei iets geven, continu. Zijn er dan ook momenten waarop je compleet stilvalt en je terugtrekt in de binnenkamer?'

Elbert: 'Alle heftigheid laten binnenkomen en daar in je eentje over malen vind ik veel enger en moeilijker dan daar ‘hup’ iets mee doen. Ik lees liever een boek of luister een podcast. Ik heb soms oudere, wijzere figuren nodig die goede dingen zeggen, zoals Evert-Jan Ouweneel. Speciaal voor één van onze vlogs gaf hij tips over hoe je in een crisis als deze toch hoopvol kunt blijven.'

Minella: 'Noem eens wat?'

Elbert: 'Blijf kalm, net als Jezus die slaapt in de boot terwijl het stormt om Hem heen. Eet met elkaar, verbind je met elkaar, doe het niet alleen. Vier wat je wel hebt, blijf daarover in verwondering. En gooi voordat je gaat slapen alles omhoog naar degene die hier in control is. Dan begin je de volgende dag weer fris en fruitig en kun je het aan.'

Minella: 'Eigenlijk bepreek je je eigen ziel, zodat je weer kan geven.'

Elbert: 'Het is haast een stukje discipline, om je oor te luisteren te leggen waar wijsheid ligt. Tegenwoordig is de hype om het maximale uit onszelf te halen. Ik denk dat we moeten worden als Jezus en bronnen moeten zoeken waaruit we kunnen putten. Uit jezelf ben je vooral geneigd tot egoïsme. Kijk naar dat gehamster. Ik heb het zelf ook gevoeld: zal ik toch een pak extra meenemen? Het is een strijd die je aangaat en die je gelukkig niet alleen hoeft aan te gaan. Jezus heeft die strijd al gewonnen, maar het is een wilsbesluit. Elke dag.'

Er is hoop. Je gaat niet verloren. 

Minella: “Elly, hoe zorg jij dat je kunt blijven geven?”

Elly: 'Ik creëer bewust stiltemomenten. Ik steek elke dag een kaarsje met van die engeltjes die ronddraaien aan en bid dan voor iemand. Zo probeer ik mezelf leeg te maken. Dat werkt rustgevend. Iemand zei pas: ‘Ik voel God niet’. Maar dat hoeft ook niet, want Hij is ook in jouw adem. In de vogels. In de wind.'

Elbert: 'Oh, ik moet nu zo ontzettend aan een liedje denken, Elly. ‘Waar is God’ van Oke4kids. Dat is zo’n mooi liedje over waar God allemaal is… ‘God kent je als je tandenpoetst en dan gekke bekken trekt …'

Elly: 'Oh ja, die!'

Elbert: 'Zelfs als je denkt dat Hij er niet is, dan is Hij er wel. Zelfs in je twijfels, als je luchtgitaar speelt in de badkamer …'

Elly: '… Hij is overal!'

Elbert: 'Zelfs in the eye of the storm. Dat vind ik heel cool. Ik denk dat we God in onze Protestantse traditie hebben beperkt tot een paar heilige momenten in de kerk en de Bijbel. Dat is allemaal heel mooi, maar Hij zit juist ook in de gewone, alledaagse dingen. Volgens mij helpt dat, als je je beseft dat Hij als een soort vlammetje in je woont.'

Elly: 'Dat je Hem niet hoeft te voelen, maar dat Hij er gewoon is.'

Minella: “Dan hoef je niet zo krampachtig naar Hem op zoek, Hij is er gewoon. Hebben jullie Verhalen van Veerkracht die jullie in deze tijd van crisis sterken?”

Elly: 'Het verhaal van Abram, die zich heel onzeker voelde. God wees naar de hemel, liet hem alle sterren liet zien en zei: ‘Alles komt goed, want jouw nageslacht wordt zo groot als al deze sterren. Het gaat gewoon door. Juist in de duisternis kun je de sterren zien en kun je zien dat het verder gaat.'

Elbert: 'Wij kunnen niet anders dan het mysterie niet snappen en het gewoon maar omarmen. Ons toewijden aan elkaar en aan die God, die één en al liefde is. Het is gewoon het betere verhaal!'

Elly: 'Daar kun je je aan vastklampen. Er is hoop. Je gaat niet verloren. En al ga je in je eigen ogen verloren, dan kom je nog veilig aan. Veiliger kan niet.'

Afbeelding
Gerechtigheid

Justice

Recht doen is voor ons een opdracht van God. Door te bouwen aan een beweging van rechtbrengers werken we aan verandering.