
In Jos, de hoofdstad van de staat Plateau in het midden van Nigeria, zorgt onzorgvuldige afvalverwerking voor grote problemen. Vooral in het regenseizoen worden deze problemen zichtbaar. Zodra de eerste buien vallen rennen de inwoners van de stad naar buiten met hun afval. Het afval wordt op straat gegooid en het water neemt het afval mee. Als je vervolgens de stroom afloopt kom je bij een enorme vuilnishoop terecht. Deze hoop wordt met de tijd steeds iets groter.
De beschrijving van dit probleem kwam naar voren in een gesprek met Inspired Individual Ulan Garba Matta over de aanpak van het afvalprobleem in Nigeria. Een probleem dat haar in 2016 deed overgaan tot actie. Al eerder deelden we hoe ze met haar organisatie Josh Green Centre, een maatschappelijke onderneming gericht op eco-innovatie, in samenwerking met jongeren aan de slag gaat met het recyclen van afval. Daar lees je hier én hier over. In dit artikel gaan we dieper in op de samenwerking tussen Jos Green Centre, kerk en overheid in de regio. Als Tearfund geloven we namelijk dat zowel de kerk als de overheid een cruciale rol spelen in de ontwikkeling van een land. Toch komen er bij een goede samenwerking behoorlijk wat uitdagingen om de hoek kijken. Over deze uitdagingen gingen we met Ulan in gesprek.
Het zou ons enorm helpen als juist de kerk gaat aansturen op een rechtvaardige een duurzame levensstijl.
‘De kerk heeft, ondanks hun beperkte vrijheid, veel invloed op jongeren. En daarmee ook op het werk van Jos Green Centre. Al denk ik dat de kerk meer zou kunnen doen. Op dit moment richten ze zich vooral op het geven van morele leiding, maar er is meer. Het zou ons enorm helpen als juist de kerk gaat aansturen op een rechtvaardige een duurzame levensstijl. Veel mensen in mijn stad zijn zich namelijk niet eens bewust van de problemen omtrent afvalverwerking. Kerkleiders kunnen zich vanuit hun positie goed op deze problemen wijzen. Ze hebben het vertrouwen binnen de gemeenschap en beschikken over een grote invloedsfeer. Komend jaar worden er verschillende predikanten in Jos opgeleid voor wie duurzaamheid een verplicht onderdeel in het curriculum is. Dat is voor ons een stap in de goede richting!’
Zodra we toestemming kregen hebben we boodschappentassen van de banners kunnen maken.
‘Met de overheid hebben we public-private partnerschap. De hulpvraag kwam allereerst vanuit Josh Green Centre zelf. Zo wilden we graag verwaarloosde banners, die gebruikt werden voor evenementen, recyclen. Hiervoor hadden we toestemming nodig van de lokale overheid. De banners waren niet ons eigendom, maar de eigenaar zelf deed er niks meer mee. Zodra we toestemming kregen hebben we boodschappentassen van de banners kunnen maken. Zo’n project kost behoorlijk wat moeite. Er was niet gelijk de bereidheid om mee te werken.’
In de lokale talen in Nigeria is er niet eens een woord voor ‘afval’.
‘We blijven het gesprek aangaan. Ook dragen we, wanneer die mogelijkheid er is, onderzoeken aan. Onderzoeken die aantonen dat slechte afvalverwerking zorgt voor verschillende lange termijn problemen. Problemen waar uiteindelijk de hele stad de dupe van is. Soms moeten we in onze gesprekken weer helemaal terug naar waar het begon: de overproductie van plastic en ander afval. Voorheen was die productie er nauwelijks. In de lokale talen in Nigeria is er niet eens een woord voor ‘afval’. Simpelweg omdat het idee van ‘afval’ voor veel Nigerianen niet bestaat. De meeste dorpen hebben niet eens een stortplaats. Daar wordt namelijk al het afval gebruikt of verwerkt. Zo worden de leftovers van een maaltijd gedeeld met de buren. Deze mentaliteit, die ons eigen is, dragen we aan bij de overheid om aan te tonen wat er op sommige plekken gebeurd helemaal niet in lijn met dit principe is.’
Dat wij de gevolgen ervaren van wat er in het westen gebeurt weten veel jongeren niet.
‘Vorig jaar november mocht ik aanwezig zijn bij de opening van Happietaria Groningen. Hier heb ik verschillende Nederlandse jongeren ontmoet. De mogelijkheid om ook op Nederlandse bodem het gesprek aan te gaan vind ik erg waardevol. Ik zou willen dat het meer kon. In het gesprek met de jongeren heb ik kunnen delen over de impact van klimaatverandering op Nigeria, en dan in het bijzonder op onze stad Jos. Dat wij de gevolgen ervaren van wat er in het westen gebeurt weten veel jongeren niet. Passie voor het oplossen van een probleem ontwikkel je pas als je volledig begrijpt welke schade er eigenlijk wordt toegebracht.’
‘Samen zoeken naar een oplossing zorgt voor een gevoel van samenhorigheid. Dat vind ik het mooiste wat er is. En ik mag de uitwerking van die oplossing dan ook nog eens van dichtbij zien.’