Doneer

De wereld is aan het bijkomen van maandenlange extreme weersomstandigheden: van de omvangrijke bosbranden in Griekenland, Turkije en Californië en de hittegolf in Noord-Amerika die alle records verbrak tot de hevigste overstromingen in duizend jaar tijd in China. Maar ook dichterbij in Europa, denk bijvoorbeeld aan de overstromingen in Zuid-Limburg, België en Duitsland dit jaar.

Te midden van deze gebeurtenissen verscheen in augustus het historische klimaatrapport van de Verenigde Naties met daarin de ongekend scherpe waarschuwing: we hebben te maken met een klimaat-noodsituatie. We koersen af op wereldwijde temperatuurstijgingen die catastrofale gevolgen hebben.

Make or break moment

Tegen deze achtergrond vindt in november de jaarlijkse klimaattop van de Verenigde Naties plaats, dit keer in Glasgow. De top die een jaar is uitgesteld vanwege de coronapandemie, is van cruciaal belang. Het is namelijk de eerste keer dat landen concrete plannen moeten opstellen om de emissiereductie-doelstellingen te halen die ze vijf jaar geleden in Parijs hebben gesteld. Deze top is dan ook een ‘make-or-break' moment voor onze wereld. Wereldleiders moeten deze kans grijpen en met grote haast handelen. Het belangrijkste is dat de opwarming van de aarde beperkt wordt tot 1,5°C. En daarbij geldt: elke fractie van een graad telt.

Maar wat heeft dit te maken met Tearfund, of met de kerk? Ik geef hieronder een aantal redenen waarom dit actuele en dringende vraagstuk juist ook een appèl doet op ons als kerk en als gelovigen.

Een mooie, maar gebroken wereld

Allereerst vertelt de Bijbel ons dat de schepping is gemaakt door Jezus én voor Jezus (Kolossenzen 1:16). Heb je ooit weleens zo naar de waarde van onze planeet gekeken? De zoon van God houdt van deze prachtige wereld en wij zijn geroepen om ervoor te zorgen. Maar de klimaatcrisis richt grote schade aan en ons leven wordt steeds meer bedreigd door extreme weersomstandigheden, het stijgen van de zeespiegel, smeltende gletsjers en het verlies van biodiversiteit.

Wetenschappers zijn er zeker van: dit probleem is het gevolg van menselijk handelen, namelijk de verbranding van fossiele brandstoffen. Als Gods beelddragers kunnen we dan toch niet blijven toekijken terwijl ons gemeenschappelijk huis wordt vernietigd?

Een kwestie van gerechtigheid

Ten tweede zie ik in mijn werk voor Tearfund de verwoestende impact van klimaatverandering voor mensen die in armoede leven. Als gevolg van de mondiale temperatuurstijging komen droogtes, overstromingen en stormen steeds vaker en extremer vorm voor. In een groot deel van Afrika, ten zuiden van de Sahara, wisselen extreme overstromingen en extreme droogtes elkaar af. Dit heeft grote gevolgen voor de voedselproductie, waardoor miljoenen mensen honger lijden.

Voor degenen die al kwetsbaar zijn is dit een noodsituatie die hen nog verder de armoede in drijft. Als we geen actie ondernemen, zal klimaatverandering dit decennium 132 miljoen (!) meer mensen de armoede in duwen. Juist de mensen die het minst verantwoordelijk zijn voor de klimaatcrisis, worden het hardst getroffen. Dit is ongekend onrecht. We kunnen als kerk niet om deze crisis heen; het veroorzaakt zoveel leed bij mensen die in armoede leven. God roept ons op om in hun behoeften te voorzien – door te helpen om zijn Koninkrijk op aarde op te bouwen.

We hebben als kerken wereldwijd de potentie om machthebbers ter verantwoording te roepen en om verandering te eisen.

Een oproep aan de kerk

Oscar Danladi, van het Jos Green Centre in Nigeria, deelde met ons hoe klimaatverandering zijn stad in de staat Plateau beïnvloedt. ‘Onze stad, Jos, stond vroeger bekend als de tuinstad, omdat het er zo groen was. In de afgelopen jaren is dit veranderd. Veel bomen zijn gekapt en waterbronnen zijn drooggevallen. De voorheen koele en gematigde weersomstandigheden zijn veranderd. Dat merkt ook mijn vader, die boer is. Zijn oogsten zijn lang niet zo goed als vroeger. Het heeft zijn inkomen negatief beïnvloed.’

Hoe moet de kerk hier volgens Oscar op reageren? ‘Als christenen moeten we begrijpen dat zorg voor de schepping een kwestie van Evangelie en gerechtigheid is. De kerk moet weten dat we allemaal buren zijn; dat wat we doen invloed op elkaar heeft. We hebben als kerken wereldwijd de potentie om machthebbers ter verantwoording te roepen en om verandering te eisen.’

Wat kunnen wij doen?

Als we een einde willen maken aan extreme armoede moeten we de klimaatcrisis aanpakken. Als volgelingen van Jezus zijn we hier zelfs toe geroepen. Maar wat kunnen wij doen?

  • Allereerst is het belangrijk om te erkennen waar wij, als individuen, naties, bedrijven en de kerk, vaak tekort schieten. Hoe kunnen we daar verandering in brengen?
  • Daarnaast is gebed cruciaal – voor degenen die al getroffen zijn door de crisis, en voor wereldleiders, zodat zij de noodzaak inzien om onmiddellijk actie te ondernemen. Gebed kan voor de doorbraak zorgen in deze crisis, en God is krachtiger dan wij ons kunnen voorstellen.
  • Ook kunnen wij ons uitspreken en onze politieke leiders oproepen om dringend op te treden om zo de opwarming te beperken tot 1,5°C (boven het pre-industriële niveau). Dit is de overeengekomen wereldwijde doelstelling. Volgens het IPCC-rapport van augustus is dit nog steeds haalbaar, mits de uitstoot van broeikasgassen de komende jaren wijdverbreid wordt teruggedrongen.
  • En natuurlijk kunnen we ook veranderingen in ons eigen leven doorvoeren, zoals minder energie verbruiken en ons afval beperken door beter na te denken over wat we kopen. Door onze acties laten we zien dat we in een eerlijkere, duurzamere wereld willen leven, dat we geven om onze wereldwijde buren en dat we waarderen wat God ons heeft toevertrouwd.

Bron: Tearfund UK

Duurzaamheid

Duurzaamheid

Duurzaam betekent: rekening houdend met andere mensen, de aarde, het klimaat en generaties na ons.
Lees meer »