Beeld: Etete Moru en haar dochter Priscilla.

Ik ben lange tijd ernstig ondervoed geweest

Ziekte en ondervoeding

Etete woont en slaapt in haar manyatta, een sober hutje gemaakt van wat dunne takken. Binnen liggen wat dekens op de grond die fungeren als haar bed. Aan de takken die wat uitsteken hangen kleine melkkannen, gemaakt van dierenhuiden. ‘Die gebruik ik om te vullen na het melken. Maar zoveel kannen als hier nu hangen heb ik al lang niet meer nodig. Melk is er amper.’ Etete loopt naar buiten om het gesprek verder voort te zetten in de schaduw van een boom. Eén van de weinige bomen met blad in de directe omgeving.

Terwijl ze haar verhaal deelt, grijpt ze regelmatig naar haar hoofd. ‘Ik voel me ziek, maar dat is eigenlijk al weken zo. Niet écht bijzonder meer.’ Af en toe probeert Etete even haar hoofd in één van haar handen te laten rusten, om vervolgens weer de energie te vinden verder te praten. Het is niet moeilijk om uit de situatie op te maken dat Etete zeer verzwakt is, al geeft ze zelf aan zich al een stuk beter te voelen dan voorheen. ‘Ik ben lange tijd ernstig ondervoed geweest. In die periode kwam ik mijn huis niet uit, omdat ik me amper kon bewegen. Dankzij de voedselhulp die ik heb ontvangen ben ik weer wat aangesterkt. Daar ben ik erg dankbaar voor.’

En hoewel Etete en haar familie konden aansterken, blijft acute ondervoeding een groot probleem in Turkana. Op dit moment is 16,7 procent van de kinderen onder de vijf jaar ernstig ondervoed. De verwachting is dat dit percentage in de komende maanden nog verder zal stijgen. Ondervoeding gaat vaak samen met verschillende ziekten, zoals diarree, malaria en longontsteking. Zo ook bij Etete. ‘Ik weet niet goed aan welke ziekten ik heb geleden. Dat is eigenlijk ook niet te achterhalen. Ik heb zo’n beetje alle ziekteverschijnselen wel gehad.’

Ik weet al niet meer wat ik tegen mijn kinderen moet zeggen, laat staan tegen mijn eigen moeder

In de overlevingsstand

Gelukkig staat Etete er niet helemaal alleen voor. Dochter Priscilla (48) bezoekt haar regelmatig. De financiële ondersteuning die ze haar moeder gaf, behoort inmiddels tot het verleden. Lange tijd was Priscilla werkzaam in een kleine fabriek waar maïs verwerkt werd tot meel, een belangrijk product waar ugali, een soort pap, van wordt gemaakt. Priscilla: ‘Ik verdiende er niet veel, zo’n 1.000 Keniaanse shilling (omgerekend 8 euro, red.) per week, net genoeg om mijn kinderen van eten te voorzien. Maar deze fabriek is inmiddels gesloten en ook ik ben met mijn gezin afhankelijk van voedselhulp.’

Nu het leven van Priscilla eveneens in de overlevingsstand is gezet, is het bieden van hulp aan haar moeder een grote uitdaging geworden. ‘Ik weet al niet meer wat ik tegen mijn kinderen moet zeggen, laat staan tegen mijn eigen moeder. Toch weet ik dat het belangrijk is om hoop te blijven houden. Daarom vertel ik mijn kinderen dat ze God moeten vragen om nieuwe wegen zodat de hulp ons kan bereiken. Vandaag is dat gebed verhoord. We ontvingen voor de vierde keer een voedselpakket, bestaande uit  50 kilo maismeel, 2 liter olie, 5 kilo bonen en een pond zout. De komende maand heeft mijn gezin weer te eten.’

Afbeelding
Beeld Turkana, Kenia
Eén van de geiten van Etete.
Van de vijf geiten zijn er vier uitgemergeld en verzwakt

Ook de geiten bezwijken

Het vee is voor de mensen in Turkana het meest waardevolle bezit. Kom je aan de geiten, dan kom je aan de spaarrekening. Het merendeel van de melk en het vlees wordt ingezet voor eigen gebruik, een eventueel overschot wordt verkocht op de lokale markt. Tot voor kort was het niet ongewoon voor inwoners van Turkana om meer dan tweehonderd geiten rond te hebben lopen. Etete was tot begin vorig jaar geitenhoeder. ‘Het ging erg goed met mijn kudde. Dat veranderde toen de droogteperiode aan bleef houden. In een paar maanden tijd ben ik bijna al mijn vee verloren. Op dit moment heb ik nog vijf geiten rondlopen.’ Etete kijkt om zich heen en wijst op de geit die dichtbij haar staat. Terwijl ze één van haar kleinkinderen instrueert om het dier dichterbij te brengen, zegt ze met een voorzichtige lach: ‘Van de vijf zijn er vier uitgemergeld en verzwakt. Het lijkt erop dat deze het voorlopig nog wel even vol zal houden. Dat hoop ik tenminste.’

Afbeelding
Priscilla in Turkana, Kenia
Priscilla Lokope (48) is moeder van drie kinderen en woont in het dorp Lochwaa-Angikamatak.

Petitie: Mag het in de kerk wat vaker over het klimaat gaan?

In de Hoorn van Afrika gaan nog veel meer mensen, net als Etete Moru en haar dochter Priscilla, gebukt onder de gevolgen van klimaatverandering. Tearfund vindt de kerk bij uitstek de plek om het daarover te hebben. Want naastenliefde is óók zorgdragen voor Gods schepping. Wij geloven dan ook dat we invloed kunnen uitoefenen op deze rampzalige ontwikkelingen door te leren leven van genoeg.

Teken de petitie

Afbeelding
Noodhulp

Noodhulp

Op het moment dat zich een crisis voordoet, zoals een natuurramp of een gewapende conflict, dan zoekt Tearfund naar mogelijkheden om noodhulp te bieden aan de getroffen bevolking. We leggen je graag uit hoe we noodhulp verlenen en wat er nodig is voor deze noodhulp.
Gerelateerde content
Black friday
Verhaal
Lees meer
28 november 2024

Je niet gek laten maken tijdens Black Friday, hoe doe je dat?

Grote kans dat de kortingen je deze week om de oren vliegen vanwege Black Friday en Cyber Monday. Maar in plaats van één dag [...]
Lees meer
Guido de Vries bij Family7
Nieuws
Lees meer
26 november 2024

Uitgelicht: De oorlog en humanitaire crisis in Soedan

`Verschrikkelijk’. Zo omschrijft Guido de Vries de crisis in Soedan. Onlangs bezocht hij twee kampen waar Soedanese [...]
Lees meer
Het vluchtelingenkamp Arkoum, in Oost-Tsjaad
Verhaal
Lees meer
21 november 2024

Guido de Vries: ‘Het was stil in het kamp’

De humanitaire crisis in Soedan is ongekend. Tearfund biedt noodhulp in Soedan en buurlanden Tsjaad en Zuid-Soedan. Directeur [...]
Lees meer
Kledingrek
Blog
Lees meer
7 oktober 2024

Duurzaam shoppen: tips voor betaalbare eerlijke kleding

Veel kleding wordt gemaakt onder slechte omstandigheden. Gelukkig kiezen steeds meer merken voor eerlijke productie, en wordt [...]
Lees meer
Tearfund Gera van den Berg
Verhaal
Lees meer
26 september 2024

Gera van den Berg: ‘Zuiniger leven? Ga terug naar de basis’

‘Het vliegt je portemonnee alweer uit, nog vóór het erin zit...’. Het leven kan tegenwoordig best heel duur zijn. Goed nieuws [...]
Lees meer
7 boeken over rentmeesterschap en leven van genoeg
Verhaal
Lees meer
20 september 2024

7 boeken over rentmeesterschap en leven van genoeg

Wat moet je als christen eigenlijk met rentmeesterschap? Bij Tearfund geloven we dat we goed moeten omgaan met spullen én met [...]
Lees meer
mensen ruimen afval op
Verhaal
Lees meer
13 september 2024

'Een kleine groep kan een groot verschil maken'

Heeft wat jij persoonlijk doet, wel nut in het grote geheel? ‘Ja' zegt voorganger Arjun (uit Azië) volmondig. Hij kreeg een [...]
Lees meer
India getroffen door overstromingen
Nieuws
Lees meer
23 augustus 2024

India getroffen door overstromingen

Noordoost-India heeft te maken met grote overstromingen als gevolg van hevige regenval. Tearfund biedt noodhulp aan de [...]
Lees meer
Webinar minimaliseren - Gera van den Berg
Nieuws
Lees meer
12 augustus 2024

Webinar: Genoeg voor iedereen

Leren om te leven van genoeg. Tearfund gelooft dat het belangrijk is om binnen de mogelijkheden te leven van dat wat de aarde [...]
Lees meer
Vluchtelingenkamp in Congo
Verhaal
Lees meer
23 juli 2024

Geef nu voor mensen in acute nood

Tearfund biedt noodhulp aan mensen die getroffen worden door natuurrampen en conflicten. Sommige van deze situaties domineren [...]
Lees meer