Je bent er als kerk niet voor je eigen agenda. Je bent er om de gemeenschap te dienen.

‘Al op de eerste dag werd ik enorm geraakt door de boodschap van de lokale bisschop’, vertelt Susie enkele weken nadat ze weer thuis is van een indrukwekkende reis naar Oeganda. 'Hij zei dat je als kerk geroepen bent om zout en licht te zijn. Met andere woorden: je bent er als kerk niet voor je eigen agenda. Je bent er om de gemeenschap te dienen. Wat dat betekent in de praktijk, zag ik in een van de dorpen die we bezochten. 

In dat dorp vertelden ze ons dat er een tijdje terug plotseling mensen stierven, zonder dat ze wisten wat er aan de hand was. Het bleek aids te zijn. De lokale kerken (katholiek, anglicaans en pinkster) kwamen daarop bij elkaar om te overleggen wat ze konden doen. Ze besloten als kerken hun krachten te bundelen en samen te werken. Dit leidde er uiteindelijk toe dat er een mobiele kliniek in het dorp kwam om mensen te onderzoeken en te behandelen. Als kerk alleen was dat nooit gelukt.’ 

Kijken naar wat je hebt 

Ook ontdekte Susie dat het dienen van een gemeenschap alles te maken heeft met mensen leren om op een andere manier te denken. ‘Zo was er een groepje vrouwen dat bij elkaar kwam voor bijbelstudie. Na afloop van een bijbelstudie over Elia en de weduwe van Sarefat (1 Koningen 17), stelden de vrouwen elkaar de vraag: "Wat heb jij?" De ene vrouw had wel een kip, de andere had er twee. Zo bracht iedereen wat in, en ontstond er een kleine kippenfarm.

Deze kleine farm levert nu geld op, wat de vrouwen weer nieuwe kansen geeft.’ Hetzelfde principe kwam ook naar voren uit een verhaal dat een hoofdmeester uit het dorp vertelde. Susie: 'Hij vertelde dat sommige ouders hun kinderen niet naar school kunnen laten gaan, omdat ze het schoolgeld niet kunnen betalen. Maar een moeder bedacht dat ze wel bakstenen kon maken voor de school. Door te kijken naar wat ze wel had, zorgde ze ervoor dat haar kinderen toch onderwijs kregen.’ 

De situatie in Nederland is natuurlijk anders dan in Oeganda. Mensen zijn hier meer op zichzelf.

Niet leven vanuit afhankelijkheid 

Die boodschap raakte Susie erg. ‘Ik ben zelf Afrikaans. Ik ken de afhankelijkheid, de mentaliteit van je hand ophouden, die er maar al te vaak is. Het spreekt me enorm aan om te zien wat het met mensen doet, wanneer ze niet leven vanuit afhankelijkheid, maar ontdekken wat ze wèl hebben. Want ook al heb je weinig, als je vastbesloten bent om datgene te gebruiken, zal God het zegenen.’ 

Het is ook confronterend, erkent Susie. ‘Vanuit de stichting waar ik bij betrokken ben, sturen wij geregeld hulpgoederen naar alleenstaande moeders in Ghana. Maar zodra er een zending is geweest, krijgen we meteen de reactie: “We hebben dit nog nodig. Stuur ons meer!” Dat staat haaks op wat ik in Oeganda heb gezien.’ 

Hoe kunnen we als kerk tot zegen zijn? 

Sinds ze weer terug in Nederland is, heeft Susie niet stilgezeten. ‘Ik heb al met de voorganger van onze kerk gesproken. Onze kerk staat middenin de Amsterdamse wijk Holendrecht, dus hoe kunnen we als kerk tot zegen zijn? We denken erover om de huiswerk- en muziekklassen nieuw leven in te blazen.’ Ze bevindt zich nu in wat ze noemt een ‘biddende zoektocht’.

‘Ook heb ik met pastor Moses Alagbe gesproken om met alle andere pastors uit onze gemeenschap, die naar Oeganda zijn geweest, samen te komen en te brainstormen over wat wij verder kunnen doen. De situatie in Nederland is natuurlijk anders dan in Oeganda. Mensen zijn hier meer op zichzelf. Ze houden je al snel op afstand omdat je iemand ‘van de kerk’ bent. Dus het is een uitdaging om te zoeken naar manieren waarop je je met hen kunt verbinden.’ 

We zijn vaak zo blind 

Susie voelt zich bevoorrecht dat ze via deze voorgangersreis van Tearfund zoveel nieuwe inzichten mocht opdoen. ‘Wat ik heel mooi vind, is dat Tearfund de nederigheid heeft om te willen leren van de kerk in Oeganda. En dat Tearfund, via mensen zoals ik, die kennis weer verder verspreidt in Nederland.’ Al tijdens de reis begon Susie na te denken over de vraag: Wat heb ik? ‘We zijn vaak zo blind voor wat we hebben. We negeren zo vaak onze middelen en mogelijkheden. Maar deze mensen, die letterlijk veel minder hebben dan wij, zijn in staat om te kijken naar wat ze wèl hebben. Een kip of een baksteen kan genoeg zijn om een positieve verandering teweeg te brengen.’ 

Foto: Iris Zwart

Integral Mission en Tearfund

Wij geloven dat kerken die integraal of holistisch te werk gaan, een effectieve bijdrage kunnen leveren aan het tot bloei brengen van mensen en gemeenschappen. Armoede en onrecht zijn ten diepste het gevolg van gebroken relaties: met jezelf, de ander, de natuur en God. Armoedebestrijding is daarom het meest effectief als het holistisch is en werkt aan het herstel van al die relaties. Lees meer op tearfund.nl/integralmission

Afbeelding
Kerk & Community

Kerk & Gemeenschap

Kerken vormen het hart van ons werk. In binnen- en buitenland werken we met de kerk om verschil te maken, omdat we geloven in de kracht van de kerk.