Inmiddels is het tien jaar geleden dat de fabriek Rana Plaza in Bangladesh instortte. Acht verdiepingen begaven het, meer dan 1.100 mensen lieten het leven. De ramp zette de schijnwerpers op onrecht dat tot dan toe voor veel mensen nog verborgen was gebleven. Fabriekseigenaren waren zeer nalatig geweest. Economisch winstbejag werd boven de veiligheid en belangen van duizenden werknemers gesteld. En het plaatste ons ook in onze samenleving voor fundamentele vragen: hoe onschuldig is ons kledingconsumptiegedrag, als daar een keten van uitbuiting, onveiligheid en leed achter schuilt?

Moderne slavernij en misstanden op de werkvloer zijn helaas hardnekkige verschijnselen

Misstanden op de werkvloer

Sindsdien is de aandacht voor het onrecht gegroeid, maar is het wereldwijde probleem niet heel veel kleiner geworden. Steeds meer bedrijven zijn anders gaan werken en beter gaan nadenken over de manier waarop hun product tot stand komt, maar moderne slavernij en misstanden op de werkvloer zijn helaas hardnekkige verschijnselen. En op een mondiale markt, waarop de afstand tussen mensen die economisch met elkaar te maken hebben zo groot is geworden, blijkt het moeilijk om vrijwillig met z’n allen de nodige stappen te zetten.

Rampzalige voorbeelden: zijn ze écht nodig?

Een ramp als bij Rana Plaza is, vermoed ik, een goed voorbeeld van een verhaal dat veel mensen richting het besluit duwt om zich in te spannen voor de kwetsbare medemens, ook wanneer die ver weg is. Het is een van die momenten waarop je je bijzonder goed beseft dat dingen echt anders moeten. Dat hoe we het nu doen niet vol te houden is. In mijn beleving is de tragiek dikwijls dat we de rampzalige voorbeelden steeds opnieuw weer nodig hebben om die gedachten vast te houden. En al helemaal om er vervolgens naar te handelen.

Die hang naar altijd maar meer welvaart stemt nooit tevreden

Meer, meer, meer

Toch blijf ik geloven dat daarin de sleutel tot verandering ligt. Dat we mensen ervan moeten blijven doordringen dat naast het eigenbelang, het belang van de ander staat. Ik merk dat mensen gemakkelijk terugschieten in oude reflexen: de economie staat voorop, voor de welvaartscijfers moet al het andere wijken. Maar als je je door die gedachten laat leiden, of dat nou als individu of als samenleving is, bots je al snel op een muur.

Die hang naar altijd maar meer welvaart stemt immers nooit tevreden en richt onderweg veel schade aan. En dat besef moet als je het mij vraagt telkens leidend blijven bij ieder gesprek over onderwerpen als politiek, economie, mensenrechten..

Bedrijven moeten actief gaan controleren en rapporteren

Nieuwe wetgeving

Daarom moeten we er nú echt iets aan doen. We moeten iets veranderen om te zorgen dat kwetsbare mensen anders niet steeds platgewalst worden door de belangen hier in onze rijke samenleving. En om ons zelf daaraan te houden hebben we als je het mij vraagt dit keer niet alleen goede voornemens, maar een echte wet nodig. Een die ons aan onze verantwoordelijkheden doet herinneren, niet alleen als ergens weer een ingrijpend incident heeft plaatsgevonden, maar ook als de waan van de dag ons in slaap dreigt te sussen.

Aan zo’n wet wordt op dit moment gewerkt. Niet in de eerste plaats door mijzelf, maar wel door mijn ChristenUnie-collega Stieneke van der Graaf, die samen met vijf andere partijen al maandenlang keihard aan het werk is. Haar wet doet precies dat wat nodig is: bedrijven hier in Nederland moeten actief gaan controleren en rapporteren of er zich geen misstanden voordoen in hun bedrijfsketen, en wanneer dat toch het geval is, hoe ze die gaan verhelpen. Zo krijgt het belang van mensenrechten en milieubescherming weer de goede plek ten opzichte van het economisch belang.

Het begint bij ons samen

Ook jouw keuzes doen ertoe 

Ik merk aan alles dat dit een tijd is waarin we onszelf nog vaker op zo’n positie gaan terugvinden. Dat dit op verschillende onderwerpen van ons gevraagd wordt, in de politiek en in de samenleving. Dat we keuzes maken, knopen doorhakken en het écht eens anders gaan doen. Ik voel die verantwoordelijkheid ook als politicus. Overleggen, polderen, wikken en wegen… het heeft allemaal groot nut.

Maar om rechtvaardigheid wereldwijd een beetje vast te kunnen houden, zullen we de komende jaren vooral lef moeten tonen en in actie moeten schieten. Als dat echter van de politiek alleen afhangt, komen we nergens. Sinds ik in Den Haag zit is het me alleen maar duidelijk geworden dat wanneer de politiek haar samenleving niet mee heeft, je allemaal nergens komt. En dus begint het bij ons samen. Houd zelf bij het maken van consumptiekeuzes eens arbeiders in Bangladesh voor ogen. Spoor je vrienden aan hun uitgaven eens tegen het licht te houden. Kijk hoe je je collega’s bewuster krijgt. En bidt voor eenieder van ons. Want juist wanneer de ramp je nog niet heeft opgeschrikt, kun je hem nog voorkomen.

Over Don Ceder

Don Ceder (Amsterdam, 1989) is sinds 2021 Tweede Kamerlid voor de ChristenUnie. Hij heeft o.a. de onderwerpen armoede, asiel, discriminatie en buitenlandse zaken in zijn portefeuille. Voor zijn Kamerlidmaatschap was Don sociaal advocaat en hielp hij mensen die tussen wal en het schip vielen door o.a. schuldenproblematiek.

Don was onder andere als spreker en Raad van Toezicht-lid betrokken bij Tearfund en deelt dezelfde strijd voor rechtvaardigheid. De Bijbeltekst boven zijn bio op de website van de Tweede Kamer luidt niet voor niets 'Maar laat het recht als water golven, en gerechtigheid als een immer vloeiende beek' (Amos 5:24).

 

Afbeelding
Duurzaamheid

Duurzaamheid

Duurzaam betekent: rekening houdend met andere mensen, de aarde, het klimaat en generaties na ons.
Afbeelding
Gerechtigheid

Justice

Recht doen is voor ons een opdracht van God. Door te bouwen aan een beweging van rechtbrengers werken we aan verandering.
Gerelateerde content
Martine Vonk
Verhaal
Lees meer
28 september 2023

Wie verdient volgens jou de Martine Vonk prijs?

Tot vrijdag 6 oktober 2023 kun jij mensen en organisaties nomineren die zich inzetten voor een zorgzame omgang met de [...]
Lees meer
Bossen (shutterstock)
Verhaal
Lees meer
6 september 2023

Waarom duurzaamheid elke dag belangrijk is

Afgelopen dinsdag was het, zoals elke eerste dinsdag van september, Duurzame Dinsdag. Op deze dag krijgen honderden [...]
Lees meer
UlanGarbaMatta_2023.jpg
Verhaal
Lees meer
5 september 2023

Ulan: 'De kerk moet aansturen op een duurzame levensstijl'

Hoe krijg je kerken en overheden warm voor het maken vaan duurzame keuzes? In gesprek met Ulan Garba Matta, oprichtster [...]
Lees meer
Cornelis de Schipper
Blog
Lees meer
4 september 2023

Armoedebestrijding is niet enkel een project in het buitenland

Nederland vraagt per jaar meer van de aarde dan er beschikbaar is. Het is een berekening van het Global Footprint netwerk [...]
Lees meer
Rozemarijn van 't Einde
Verhaal
Lees meer
21 augustus 2023

Rozemarijn van ’t Einde: ‘Groen leven is geen doel op zich’

Rozemarijn van ’t Einde is theoloog en als geestelijk verzorger verbonden aan het Leger des Heils. Ze is gedreven door [...]
Lees meer
Afval upcyclen
Verhaal
Lees meer
9 augustus 2023

Upcycling: 5x creatief doen met ‘afval’

Afval weggooien, hoe moeilijk kan het zijn? Heel moeilijk, als je beseft wat voor leuke dingen je allemaal kunt maken van [...]
Lees meer
UlanGarbaMatta_2023.jpg
Verhaal
Lees meer
7 augustus 2023

Ulan: ‘Jongeren zijn op zoek naar verbondenheid’

Hoe krijg je jongeren warm voor het maken van duurzame keuzes? In gesprek met Ulan Garba Matta, oprichtster van een [...]
Lees meer
Vaderdag duurzaam vieren
Blog
Lees meer
11 juni 2023

Vaderdag vieren? Met deze 7 tips doe je het duurzaam en eerlijk

Samen Vaderdag beleven, mét oog voor de schepping en je medemens? We helpen je graag op weg met deze tips, voor tijdens [...]
Lees meer
Droogte in beeld
Blog
Lees meer
15 mei 2023

Klimaataanpak moet nuchter en eerlijk

Welke stem krijgen de mensen die het meest lijden onder de gevolgen van klimaatverandering in de aanpak ervan? Kijk over [...]
Lees meer
GroenGelovig
Nieuws
Lees meer
9 mei 2023

Tearfund organiseert GroenGelovig 2023

Op zaterdag 21 oktober vindt in De Basiliek in Veenendaal GroenGelovig 2023 plaats, het evenement gericht op duurzaamheid [...]
Lees meer