Het begrip ‘schepping’ vind ik toepasselijker

Spreek je wel eens over het klimaat in de kerk?

Theodoor: “Als ik over klimaat in de kerk spreek, gebruik ik liever het begrip ‘schepping’. Dit begrip vind ik vaak een stuk toepasselijker omdat het een heel duidelijke link legt met de manier waarop onze wereld is ontstaan. Als je gelooft dat er achter het bestaan een Schepper zit dan geeft dat je (zo hoop ik) een positieve motivatie om je voor Hem in te zetten. En dus ook voor Zijn schepping. Een Schepper wil je eren, je dankbaarheid tonen omdat Hij al jouw vreugde en aanbidding waard is. 

Ik preekte naar aanleiding van de Apostolische geloofsbelijdenis waarin het volgende staat: Ik geloof in God de Vader, de Almachtige, Schepper van hemel en aarde. Ook hier komt de Schepper weer naar voren. En dus de vraag wat het voor gevolgen heeft voor je dagelijks leven als je dat belijdt. Als we het in de kerk wat vaker over de schepping hebben, in plaats van over het klimaat, zien mensen misschien wel makkelijker de waarde ervan. 

Wat is die waarde precies?

Voor mij zijn de liefde voor God en de medemens en de liefde voor de schepping onlosmakelijk met elkaar verbonden. Ik vind dat jullie dat in de petitie waarin jullie de kerken van Nederland oproepen om het wat vaker over het klimaat te hebben, erg mooi verwoorden. Tijdens het houden van mijn preek las ik dan ook het citaat van Reinier van den Berg voor: We kunnen niet met de ene hand collecteren voor arme mensen en hen met de andere hand – al consumerend – verder in de problemen brengen. Dat vind ik een hele sterke. 

God zelf werd één met de schepping

Wat leert de Bijbel ons nog meer?

In onder andere de viering van het Heilig Avondmaal krijgen we met de schepping te maken. Tijdens deze viering gedenken we niet zozeer een geestelijke Jezus, maar we gedenken een God die zélf mens is geworden. Zijn lichaam is gebroken en Zijn bloed is vergoten. In andere woorden: God zelf werd één met de schepping. De Schepper is een schepsel geworden om de schepping te kunnen herstellen. Als je dat hele plaatje voor je ziet, dan kan je niet anders dan de cruciale rol van de schepping erkennen. Het verhaal van God is een verhaal van herstel, met alles erop en eraan. 

Soms wordt het als hoogmoedig gezien wanneer je denkt te kunnen bijdragen aan herstel.

Dat is het zeker niet. Psalm 8 vertelt dat de mens is gekroond met glans en glorie en het werk van Gods handen hem toevertrouwd wordt. Het is dus helemaal niet hoogmoedig om te denken dat wij invloed kunnen uitoefenen. Sterker nog: God zelf geeft ons die opdracht. We hebben dus een hele grote verantwoordelijkheid. Eigenlijk denk ik dat er maar één reden is dat mensen dit semi-vrome argument gebruiken. Het zal ons, westerse mensen, namelijk wel wat gaan kosten. We zullen er wat voor moeten opgeven. 

Juist de kerk kan met een hoopvolle boodschap komen

Je inzetten voor een groenere wereld is zo leuk dus niet?

Dat ligt eraan hoe je het bekijkt. Ja, jezelf beperken, consuminderen, dingen opgeven, doet ook pijn. Maar als jouw en mijn ‘offer’ bijdraagt aan een betere wereld voor mijn naasten, en voor planten en dieren, dan verandert er iets. Als de wereld om ons heen, hoe klein ook, ten goede verandert, is dat al een voorproefje van de nieuwe hemel en de nieuwe aarde. Dat geeft mij de energie om me ten volle in te zetten. Wat ik vaak zie in de klimaatdiscussie is dat mensen bijdragen vanuit angst of vanuit een schuldgevoel. Daarin denk ik dat de kerk een ander geluid kan laten horen. Juist de kerk kan met een hoopvolle boodschap komen. 

Je hoeft je niet vanuit angst of met een schuldgevoel in te zetten voor een groenere wereld. Ga eens bij jezelf na: Zorg ik voor de schepping vanuit hoop en liefde of vanuit een schuldgevoel? Weet dan dat er in hoop en liefde veel meer kracht en motivatie zit. Nú al bijdragen aan een nieuwe wereld, zonder de last op je schouders dat het allemaal van jou afhangt. Als voorproefje van een hoopvolle toekomst. Namelijk een nieuwe hemel en een nieuwe aarde, die niet door mensen gemaakt worden, maar die komen van God. Dat geef rust. Zonder dat je passief wordt. Integendeel. Je wordt juist enorm actief. En je eert er ook nog eens je Schepper mee. 

Ik moet eerlijk zeggen: het is soms ook een zoektocht

Hoe kan je als kerk hoopvolle keuzes maken?

Sinds een aantal jaar is Hoop voor Noord een groene kerk. We doen dan ook wat we kunnen om hier vorm aan te geven. Een tijdje geleden hebben we ingezet op zonnepanelen op het dak waarmee we nu het grootste deel van ons energieverbruik opwekken. Maar ik moet eerlijk zeggen: het is soms ook een zoektocht. Niet iedereen in onze kerk kan duurzamere producten kopen, tegen een hogere prijs. Daarnaast hebben we kerkleden die hun familie vaak ver weg hebben wonen. Ik ben niet in de positie om te veroordelen dat leden één keer per jaar naar Suriname vliegen om familie te bezoeken. Sterker nog, dat begrijp ik heel goed! 

Tegelijk kan ik wel mensen voor wie het normaal is regelmatig op vliegvakantie te gaan, uitdagen dat minder te doen. Dat maakt duurzame keuzes dan ook nooit zwart-wit. Je moet goed nagaan tot welk doel jij geroepen wordt en welke concrete stappen daarbij horen. Iets waar je elkaar als kerkleden in uit kunt dagen. En om terug te komen bij wat ik eerder noemde: ga dan bij jezelf na of je bepaalde keuzes maakt vanuit vreugde óf vanuit een schuldgevoel. 

Voor veel kerkleden is het tegengaan van voedselverspilling enorm belangrijk

Wat is de impact op de wijk?

Eén van de dingen die we doen is dat we ons kerkgebouw verhuren aan de Voedselbank. Voor veel kerkleden is voedselverspilling dan ook een hot topic. Hier wordt als het even kan niets weggegooid. Er zijn altijd bakjes in de kerk aanwezig om overgebleven eten mee naar huis te nemen.

Een ander project is de zorg voor de bloemenperken om ons kerkgebouw heen, die eigenlijk onder de verantwoordelijkheid van de burgerlijke gemeente vallen, maar waar leden en betrokkenen van Hoop voor Noord zich over ontfermd hebben. Voor ons een mooie manier om bij te dragen aan de biodiversiteit en meer groen in de stad.

Ook de weggeeftafel vind ik een mooi initiatief. Hiervoor brengt iedereen die spulllen over heeft en anders weg zou gooien, de spullen naar de kerk. Dan maken we daar op een zaterdag en zondag een soort gratis kringloopwinkel van. Iedere bezoeker mag dan hier tot een bepaald aantal spullen meenemen. Deze actie dient een diaconaal doel, maar geeft het ook aandacht aan het belang van consuminderen. Hoe mooi is het als we bruikbare spullen samen een tweede leven kunnen geven?

 

Over Theodoor Meedendorp

Theodoor Meedendorp is theoloog en voorganger van de multiculturele kerk Hoop voor Noord in Amsterdam. Theodoor spreekt met zijn onderwijsachtergrond graag voor jongeren over bijvoorbeeld het inzetten van je talenten voor de wereld om je heen, dichtbij en ver weg. Ook spreekt hij graag voor kerken en groepen die het verlangen hebben om als kerk er meer te zijn voor de directe omgeving. Hij kan voor dit thema ook als trainer namens Tearfund ingeschakeld worden met het Programma: Met Beide Benen in de Buurt

Afbeelding
Kerk & Community

Kerk & Community

Kerken vormen het hart van ons werk. In binnen- en buitenland werken we met de kerk om verschil te maken, omdat we geloven in de kracht van de kerk.
Afbeelding
Duurzaamheid

Duurzaamheid

Duurzaam betekent: rekening houdend met andere mensen, de aarde, het klimaat en generaties na ons.
Gerelateerde content
Cornelis de Schipper
Nieuws
Lees meer
27 March 2024

Cornelis de Schipper: ‘Leven in balans met wat de aarde biedt en kan herstellen’

Op 1 april dit jaar is het Earth Overshoot Day in Nederland, de dag waarop er meer grondstoffen zijn verbruikt dan de aarde [...]
Lees meer
Paul Schenderling
Verhaal
Lees meer
22 March 2024

Paul Schenderling: ‘De economie groeit, maar we worden niet gelukkiger’

We gebruiken op dit moment zoveel grondstoffen, dat we de aarde in rap tempo aan het uitputten zijn. Zo kan het niet langer. [...]
Lees meer
Webinar
Nieuws
Lees meer
21 March 2024

Webinars: Genoeg voor iedereen

Leren om te leven van genoeg. Tearfund gelooft dat het belangrijk is om binnen de mogelijkheden te leven van dat wat de aarde [...]
Lees meer
Hans van Vliet van Goed Zo
Nieuws
Lees meer
5 January 2024

Kringloop Goed Zo! deelt uit aan haar omgeving dichtbij en wereldwijd

Kringloopcentrum Goed Zo! in het Utrechtse Amerongen deelt jaarlijks giften uit van de opbrengst van de verkoopactiviteiten. [...]
Lees meer
Black Friday - Bewust duurzaam shoppen. Foto: Markus Spiske via Unsplash
Verhaal
Lees meer
23 November 2023

Je niet gek laten maken tijdens Black Friday, hoe doe je dat?

Grote kans dat de kortingen je deze week om de oren vliegen vanwege Black Friday en Cyber Monday. Maar in plaats van één dag [...]
Lees meer
Don Ceder portret 2022 - door Ruben Timman.jpg
Blog
Lees meer
13 November 2023

Zullen we stoppen met het dehumaniseren van de ander?

Volgens Don Ceder verandert er iets wanneer je iemand écht in de ogen aan durft te kijken. Menselijke waardigheid is [...]
Lees meer
Chance uit Congo
Verhaal
Lees meer
7 November 2023

Samen zorgen we voor hoop in Congo. Help je mee?

Wist je dat er in Congo wordt gewerkt met biogas dankzij de verwerking van organisch restafval? Het is één van de innovatieve [...]
Lees meer
Reinier vd Berg
Blog
Lees meer
1 November 2023

Hoe Black Friday mij weer aanzette tot denken over onze economie

Op 24 november dit jaar is het Black Friday. Vroeger kenden we hooguit zwarte zaterdag als de ANWB sprak over de drukste [...]
Lees meer
Open brief in ND
Verhaal
Lees meer
28 October 2023

Open brief aan alle kerken in Nederland

Met steun van ruim tweeduizend Nederlanders plaatste Tearfund een open brief in het Nederlands Dagblad en Friesch Dagblad (op [...]
Lees meer
Uitreiking Martine Vonk-prijs
Nieuws
Lees meer
21 October 2023

Winnaar Martine Vonk-prijs 2023 bekend

De Martine Vonk-prijs gaat dit jaar naar Wijnand Lammers. Dat werd zaterdag 21 oktober bekend gemaakt tijdens GroenGelovig. [...]
Lees meer