Tapona, de oudste zoon van Lucia, heeft een handicap. En in een land waar deze kinderen er dan eigenlijk niet bij horen is het leven - zacht gezegd - uitdagend. Lucia weet dan ook als geen ander hoe het is om als moeder, maar ook als gezin, niet als volwaardig lid van de gemeenschap te worden gezien. Hierdoor wist ze één ding zeker: dat moet anders. Kinderen met een handicap én hun ouders moeten met open armen ontvangen worden. In de kerk, op school, maar ook daarbuiten. 

Het blijft niet bij woorden

Waarom is die uitsluiting er eigenlijk?

‘In Zimbabwe zijn veel mensen ervan overtuigd dat iemand met een handicap gezondigd heeft, vervloekt is of bezeten is door boze geesten. Gebed om genezing zou de enige uitweg zijn. Dat betekent dus ook dat het getuigt van een slecht geloof wanneer jij of je zoon of dochter niet geneest. En het blijft niet bij woorden. Vaak zijn ook de consequenties groot. Veel vrouwen die een gehandicapt kind hebben gehad worden in de steek gelaten door hun echtgenoot. De man wil dan niet meer bij de vrouw blijven, uit schaamte voor het gehandicapte kind. Deze mannen hertrouwen dan met een andere vrouw. Sommige vrouwen proberen de keuze van hun man zelfs voor te zijn door hun zoon of dochter af te staan.'

Wie neemt de zorg in dat geval over?

‘Meestal zijn dat de grootouders. In Zimbabwe worden kinderen met een handicap regelmatig opgevoed door hun grootouders óf door hun alleenstaande moeder. Ik vind dat schrijnend om te zien. De grootouders en alleenstaande moeders worden volledig aan hun lot overgelaten. De kinderen ontwikkelen zich niet goed of gaan in hun ontwikkeling zelfs achteruit.’

De overheid bood nauwelijks steun

Wanneer dacht je ‘dit kan zo niet langer’?

‘Toen ik samen met mijn man en vier kinderen naar de hoofdstad Harare, verhuisde, ben ik op zoek gegaan naar passend onderwijs voor Tapona. Tapona heeft een handicap, veroorzaakt door een hersenverlamming. Die zoektocht kwam al snel tot een einde. In die tijd had het land te maken met een grote economische crisis. De overheid bood nauwelijks steun aan gehandicapte kinderen. Er werd geen geld beschikbaar gesteld voor speciaal onderwijs en er was amper passende gezondheidszorg, zoals revalidatie en fysiotherapie, speciaal gericht op deze doelgroep. Ik vond dat daarin iets moest veranderen.’

Inspirerende ondernemers

Lucia maakt deel uit van ons Inspired Inidividuals-programma. Met dit programma ondersteunen we initiatieven van sociale ondernemers of ondernemers die vaak zelf hebben geleden onder armoede, geweld en verlies, maar die in die pijn de kracht vinden om zelf verandering teweeg te brengen. Door middel van training en verbinding ondersteunt Tearfund hen om hun missie zo effectief mogelijk uit te voeren en zorgen we samen voor een grotere verandering in de gemeenschappen en landen waarin zij leven. Steun Inspired Individuals

We zijn met een grote groep en dat maakt onze boodschap krachtig

En toen ben je met jouw organisatie gestart?

‘Ja, dat was in 2008. Al ben ik klein begonnen. Ik besloot andere moeders in Harare te zoeken die ook een kind met een handicap hebben. Met die moeders deelde ik de mening dat er betere en passendere voorzieningen moesten komen. We begonnen met een klein groepje te lobbyen bij de lokale overheid en bij kerken. En dat doen we nu nog steeds. We hebben nog niet bereikt wat we zouden willen, maar we zijn met een grote groep en dat maakt onze boodschap krachtig.

Daarnaast vormen we ook steungroepen met elkaar. Deze groepen bestaan uit 5 tot 15 moeders die met elkaar praten over de uitdagingen waar ze mee te maken hebben. Ook wisselen deze moeders tips uit met betrekking tot de opvoeding van hun kinderen. Op die manier helpen ze elkaar op de momenten dat er geen hulp van buitenaf is. Inmiddels zijn er door het hele land zo’n 30 steungroepen actief. ’

De boodschap die we brengen komt niet van onszelf

Hoe deel je een visie die haaks staat op ideeën van de meerderheid?

‘We beginnen altijd bij de Bijbel. De boodschap die we brengen komt dus niet van onszelf, maar uit het Woord van God. Hiermee is ons uitgangspunt gelijk aan die van de mensen hier. Het merendeel van de Zimbabwanen noemt zich christen.

Mijn man, Davis, is voorganger in onze plaatselijke kerk. Hij weet hoe belangrijk het is om te bouwen aan langlopende relaties. Volgens hem kun je alleen verandering brengen als er een vertrouwensband is en dat proberen we te bereiken door ons persoonlijke verhaal te delen. Ook wij lopen regelmatig tegen problemen aan met Tapona, het leven is echt niet altijd makkelijk. Toch wil ik ook daar over delen.’

Hij laat zich nooit ontmoedigen door wat mensen over hem zeggen

Hoe zou je je zoon beschrijven?

'Tapona is een vechter en een harde werker. Zijn handicap maakt mij overigens niet minder trots op wie hij is. Al toen hij 4 jaar oud was, was hij een fanatiekeling. We wisten dat hij meer moeite zou hebben met lopen, maar hij deed er alles aan om zelfstandig zijn stappen te zetten. Veel mensen lachten hem uit, maar hij liet zich niet zomaar uit het veld slaan. Inmiddels is Tapona 21 jaar en die vastberadenheid zie ik nog steeds. Ik kan wel stellen dat het zijn karakter heeft gevormd. Hij laat zich nooit ontmoedigen door wat mensen over hem zeggen. Hij is doelgericht en probeert, wanneer dat kan, de dingen zelfstandig te doen.

Kort geleden kreeg Tapona een epileptische aanval. Het is na zo’n aanval heel gebruikelijk dat je de hele dag gebruikt om te slapen en te herstellen. Vaak ontneemt het je aan al je energie voor de dag. Dat was niet zo bij Tapona. Hij ging, zodra hij kon, weer verder met het werk waar hij mee bezig was. Alsof het niet gebeurd was. ’

Wat hoop je te leren van het Inspired programma?

‘Ik hoop dat ik door het Inspired programma in staat wordt gesteld om een nog krachtiger verhaal neer te zetten, zodat ik nog meer mensen kan bereiken. Soms kan ik me eenzaam voelen in mijn zoektocht naar erkenning en waardering. Daarom hoop ik ook dat het programma mij ondersteuning biedt door alle betrokkenen, vrienden en coaches, heen. Dan kan ik zelf af en toe een stapje terugzetten om rust te nemen, wetende dat het werk breed gedragen wordt en dat het door zal blijven gaan op de momenten dat ik even te veel aan mijn hoofd heb.’

Recent verscheen Lucia's boek 'Walking with my son', over de uitdagingen waar ze in het afgelopen jaar mee te maken kreeg. Extra mooi: met de aankoop van dit boek steun je de bouw van een onderwijs- en trainingscentrum voor kinderen met een handicap!

Afbeelding
Lokaal & Eigenaarschap

Lokaal & Eigenaarschap

In ons werk is eigenaarschap een belangrijke drijfveer. We sturen daarom zelf geen teams uit, maar werken altijd via lokale organisaties en kerken.
Afbeelding
Diversiteit

Diversiteit

Het karakter van God is zichtbaar in de veelkleurigheid en diversiteit van de schepping. Pas als iedereen volop meedoet en er geen uitsluiting meer is, kunnen mensen hun volle potentieel realiseren.
Gerelateerde content
Drie vrouwen werken op hun akker.
Verhaal
Lees meer
21 March 2024

‘Als we ons verenigen, dan kunnen we veel meer bereiken’

In Zimbabwe leeft 70% van de bevolking onder de armoedegrens. Door de klimaatverandering vermindert de voedselzekerheid en [...]
Lees meer
Inspired Individual Binsa
Verhaal
Lees meer
26 February 2024

Mensenhandel: slachtoffers hebben zelf vaak niet door dat ze slachtoffer zijn

‘Het is echt mijn passie om te werken aan sociale gerechtigheid in de gemeenschap. Met name als het gaat over de rechten van [...]
Lees meer
Project Rahab Oeganda
Verhaal
Lees meer
7 February 2024

Een weg uit uitbuiting, mishandeling en vernedering

Jonge Oegandese meiden die weinig onderwijs hebben gehad en in de buurt van de grote stad Kampala wonen, lopen groot risico [...]
Lees meer
UlanGarbaMatta_2023.jpg
Verhaal
Lees meer
5 September 2023

Ulan: 'De kerk moet aansturen op een duurzame levensstijl'

Hoe krijg je kerken en overheden warm voor het maken vaan duurzame keuzes? In gesprek met Ulan Garba Matta, oprichtster van [...]
Lees meer
Inspired Individual Uddhar
Verhaal
Lees meer
14 August 2023

Van afvalraper naar bakkersvrouw: Uddhar helpt vrouwen op weg uit armoede

Grote veranderingen beginnen vaak bij individuen die op kleine schaal andere keuzes maken. We komen ze overal tegen en [...]
Lees meer
UlanGarbaMatta_2023.jpg
Verhaal
Lees meer
7 August 2023

Ulan: ‘Jongeren zijn op zoek naar verbondenheid’

Hoe krijg je jongeren warm voor het maken van duurzame keuzes? In gesprek met Ulan Garba Matta, oprichtster van een [...]
Lees meer
Protest Malawi II Charles Bakolo
Verhaal
Lees meer
21 December 2022

Charles deed er alles aan om de koop én verkoop van plastic te stoppen

Een plastic tasje kopen, omdat je je shopper bent vergeten? Hier kan het nog, maar in Malawi is het strikt verboden. Plastic [...]
Lees meer
Bishop Ancelimo - Inspired Individuals
Verhaal
Lees meer
27 June 2022

De kerk in Zimbabwe houdt zich niet langer stil

Bisschop Ancelimo Magaya zat al meerdere keren in de gevangenis vanwege zijn streven naar gerechtigheid in Zimbabwe. Maar [...]
Lees meer
Inspired Individual Evelyn Letio
Verhaal
Lees meer
24 June 2021

Leven met hiv leerde Evelyn alles over vrede en verzoening: ‘Het begint thuis’

Het is ruim 25 jaar geleden dat Evelyn Letio ontdekte dat ze hiv heeft. Ze besloot om niet bij de pakken neer te gaan zitten, [...]
Lees meer
Online Special Lokaal - Inspired Individual David
Verhaal
Lees meer
16 June 2021

David is trots op zijn bijnaam 'vuilnisman'. Dit is waarom.

Toen David tijdens zijn studententijd ontdekte dat het helemaal niet normaal was hoe extreem vervuild zijn land was, wist hij [...]
Lees meer