Klimaatpelgrimstocht: ‘Dat waar je van houdt, dat wil je beschermen’

Met de slaap nog in mijn ogen denk ik na over mijn motivatie. Het klimaat gaat me aan het hart. Ik maak me - net als een steeds groter wordende groep burgers - bezorgd om het klimaat. Om hoe wij zo klakkeloos alles maar nemen en gebruiken, en de natuur zo langzamerhand als een geplukte kip achterlaten. Ben ik dan zo ‘woke’?

Nou, nee. Niet bepaald. Ik ben pas langzamerhand wakker geworden. Het bewustzijn is beetje bij beetje gegroeid. Met dank aan iemand die ver vooruit liep op de troepen. Toen aan duurzaamheid nog een geitenwollensokken imago kleefde, verkondigde zij haar boodschap geduldig en volhardend, maar nooit drammerig. Zij liet mij tijdens een wandeling ontdekken welke kruiden er zomaar groeien langs de rand van de sloot. Ze leerde me hoe prachtig dit alles alleen kan blijven als we leren om te genieten van genoeg.

Als ik de eerste kilometers achter de rug heb, kom ik terug bij mijn vraag. Waarom loop ik deze mars? Ja, omdat ik me zorgen maak en me afvraag in welke wereld mijn kinderen, en later wellicht kleinkinderen, moeten leven. En dit is mijn bescheiden manier van protest tegen overheden en grote bedrijven die de urgentie nog steeds niet in lijken te (willen?) zien. Toch is bezorgdheid niet de grootste motivatie.

Tijdens het wandelen kom ik met allerlei medepelgrims in gesprek. Veel van hen zijn al jaren echte ‘climate warriors’, zoals de zeventiger die via actiegroepen en lokale politiek zich al jaren onvermoeibaar inzet voor de natuur. Of de Zweedse filosoof, die aangeeft ‘verre van naïef te zijn’ en weinig vertrouwen heeft in de politieke agenda van wereldleiders. Maar die desondanks toch al vanaf Polen meeloopt in deze mars. Of de vrouw die ooit werkte in vluchtelingenkampen waar ze de meest afschuwelijke verhalen hoorde, waardoor ze er bijna aan onderdoor ging. Ze moest leren om te ontdekken wat haar ‘taak’ was, en ook: waar die ophield.

Allemaal mensen met een eigen levensgeschiedenis, een eigen rugzak meetorsend. Maar allemaal met een kloppend hart voor de natuur, om - zoals een van hen het zo treffend uitdrukte: ‘op een heel vriendelijke manier een statement te maken’. Als klimaatpelgrims die weten dat wat ze doen misschien klein is, maar die het desondanks, en met veel liefde, toch doen. Waardoor het ook weer groots is.

Terug naar de vrouw die mij tot de dag van vandaag inspireert, ook twee jaar na haar dood. Zij leerde mij om te zien hoe prachtig de natuur is. Hoe mooi een plantje groeit, welke rijkdom er zit in elke ademteug die je elke keer weer, gratis en voor niks, in mag ademen. Ruach. Het wordt ons allemaal gegeven, het is niet ons bezit.

Als je eenmaal ziet hoe vernuftig, en rijk de natuur in elkaar zit, dan ga je er als vanzelf van houden. En dat waar je van houdt, dat wil je beschermen. Niet omdat het moet. Of omdat het woke is. Of omdat je bang bent voor de consequenties als je het niet doet. Nee, omdat je een intense liefde voelt voor de schoonheid van de schepping. En omdat je de Schepper eert door hoe je met zijn gift aan ons omgaat.

Deze etappe in de klimaatmars loop ik daarom uit liefde, net als veel van mijn medepelgrims. En ik draag ‘m op aan de vrouw die het vuurtje ooit in mij ontstak:

Martine Vonk

1974-2019