Boos op onrecht

De meneer uit Togo die bedlegerig is had met zijn opgezwollen vingers op zijn mini smartphone te vaak de verkeerde cijfertjes ingetikt. En dus was zijn internetbankieren weer eens geblokkeerd. En dus ging ik er weer langs.

Jaren geleden belde hij me op, vanuit een ambulance. Samen met de verpleger. Of ik zijn contactpersoon wilde zijn, want hij werd afgevoerd naar het ziekenhuis en hij had niemand. Ik kende deze broeder van lang geleden. Maar dit raakte me… Hoe kun je eerste contactpersoon zijn als je iemand al jaren niet hebt gezien? Ik wist dat hij bijna 25 jaar vrijwilligerswerk in Amsterdam had gedaan, voor heel veel kwetsbare mensen. Dus nu wilde ik er voor hem zijn.

En dat heb ik geweten. Wat een klus. En wat een gedoe als iemand niet met DigiD en online omgevingen overweg kan. Het is leerzaam om op te trekken met iemand die op achterstand staat in een gedigitaliseerde maatschappij.

Ik belde het waterleidingsbedrijf. 
‘Meneer moet zelf bellen.’ 
Okay, hier heb je hem aan de lijn. 
‘Zonder betalingskenmerk kunnen we uw betaling niet verwerken, meneer.’ 
‘Ja maar, ik heb u nu toch aan de lijn? Het bedrag klopt, de naam klopt, ik kan u nu het betalingskenmerk doorgeven…’ 
Het ís betaald, alleen niet precies zoals jullie willen. Er mist een nummer.
‘Sorry, het gaat niet. Kan ik u nog ergens anders mee helpen?’ 
 

Dieven

Dan maar de uitleenservice voor de douchestoel bellen. 

‘Waarom zijn er nu opeens facturen, terwijl die er nooit waren?’ 
‘De stoel wordt het eerste jaar vanuit de basisverzekering betaald meneer, maar daarna niet meer.’ 
‘Maar… 45 euro per maand is best veel. Kan ik die twee maanden achterstand nu tegelijk betalen?’ 
Warempel, dat kon. Gelijk maar gevraagd wat het kost als we hem gewoon overnemen. 
‘Dan betaalt u gewoon de nieuwprijs, 160 euro meneer.’
‘Huh? Dat is niet veel, als de huur 45 euro per maand is. Dan kopen we hem wel over. Zal ik dan 70 euro overmaken in plaats van 90?’ 
‘Nee, dan moet u nu eerst 90 euro overmaken en daarna 160.’ 
‘Wat!?!’

Sorry. Ik heb de telefoon erop gegooid. Wat een dieven. Ze hebben al 12x45 euro via de verzekering geïncasseerd (dat is 540 euro), plus 90 van meneer (dat is 630) en willen nu nog de nieuwprijs van 160 euro!?
(Oh, en als iemand die dit leest bij zo’n medisch uitleenpunt werkt: ik ben dankbaar voor jullie werk. Maar jullie bazen verdienen schandalig veel aan overbodige gezondheidskosten. Ik snap daar niets van. Nou ja, ik snap het wel… je maakt gewoon slim geld door gebruik te maken van het systeem, maar het is niet okay.)
 

Onrecht 

Onrecht. Het vindt plaats in het groot en in het klein.
Op wereldschaal en heel lokaal.

In Amsterdam-Noord en in Oeganda, waar ik in februari twee weken op de boerderij van een Afrikaanse vriend zat. Members of Parliament boden in dit corrupte land gerust vijf keer meer salaris aan de weesjongens die jarenlang door mijn maatje opgeleid waren tot dierenverzorgers, nadat ze van de straat geplukt waren. Mijn broeder had in hen geïnvesteerd. Maar mensen met grote zakken corrupt geld trekken hen weg met mooie beloftes - om hun éigen boerderijen van goed opgeleide medewerkers te voorzien, zonder aan hun opleiding bij te dragen. Onrecht. 
 

Wat doe je ertegen?

Praktisch heb ik mezelf aangeleerd om tegen medewerkers die ik aan de telefoon krijg en die me het bloed onder de nagels vandaan halen te zeggen dat ik besef dat zij hun werk doen. Maar dat ik hoop dat ze gaan begrijpen dat ‘de geest van de wet’ belangrijker is dan ‘de letter van de wet’. 
Soms lukt het hen te overtuigen. 
Soms wint toch mijn frustratie, beëindig ik het gesprek en vraag ik later op de dag vergeving aan God…

Geestelijk kies ik ervoor om de Bijbel te lezen; om te zien hoe Jezus onrecht weerstond. Ja, hij gooide met Zijn gezag tafels vol wisselgeld om in de tempel, maar Hij bleef op andere momenten ‘stil’ en reageerde met geen woord op valse beschuldigingen. Hij wist wie Hij was en Hij had geen grote verhalen of protestacties nodig. Volledig overtuigd van Zijn identiteit in God deed Hij (in het klein) wat Hij kon doen. Het inspireert me. Dat wil ik ook. Doen wat mijn hand vindt om te doen voor die ene.

Met Franciscus van Assisi bid ik: ‘Geef me de moed om te veranderen wat ik kan veranderen. Geef me de wijsheid om te accepteren wat ik niet kan veranderen. Geef me het inzicht om het verschil tussen beide te zien.’

Soms luister ik een lied. De band Schrijvers voor Gerechtigheid had de moed om te schrijven over het thema (on)recht. Eén van de mooiste vind ik deze, al voelt het nog altijd gek als een kerk met honderden mensen (soms met stalen gezicht) déze woorden zingen:

Maak ons hart onrustig, God
Dat het ontevreden klopt
Als we mooie leugens horen
En gemakkelijke woorden!
Maak ons hart onrustig, God

Stort in ons Uw tranen uit
Mensen worden uitgebuit
Weggeschopt en opgesloten
Zegen hen als wij hen troosten
Stort in ons Uw tranen uit

Steek in ons Uw woede aan
Om het onrecht te weerstaan!
Geef ons moed om op te treden
Laat ons vechten voor de vrede
Steek in ons uw woede aan

Laat ons dwaas en koppig zijn
Laat ons doorgaan tot het eind
Gaat het onze kracht te boven
Laat ons dan in U geloven
Laat ons dwaas en koppig zijn

Want het is Uw koninkrijk
Tot in alle eeuwigheid

Zo is het.