Afbeelding
Verhaal
9 november 2020
Hoe samen een betere wereld bouwen begint in de (digitale) collegezaal
Studenten uit alle hoeken van de Christelijke Hogeschool Ede – van journalisten, verpleegkundigen en bedrijfskundigen tot social workers in spe – ontdekken in de minor ‘Building a better world’ hoe zij in hun toekomstige carrières recht kunnen doen. Tearfunds Inspired Individual Ulan Garba Matta gaf een gastcollege.
Het is maandagmiddag, 15.30 uur. Vijfendertig studenten van de Christelijke Hogeschool Ede (CHE) loggen in om een stukje Nigeria via de laptop hun studentenkamers binnen te laten komen. ‘Ik hoop dat jullie mij goed kunnen verstaan’, begint de jonge schrijfster en filmmaker Ulan Garba Matta, die vanuit Nigeria een gastcollege verzorgt. ‘Ik had op mijn werkplek met goede Wifi willen zitten, maar vanwege politieke onrusten kon ik niet naar buiten. We moeten het dus doen via de verbinding van mijn telefoon.’
De toehoorders van het gastcollege van Ulan komen uit alle hoeken van de CHE: van verpleegkundigen en bedrijfskundigen tot journalisten en social workers. Wat hen verbindt, is de keuze voor de minor ‘Building a better world’. Een minor die door de CHE werd opgezet nadat de Verenigde Naties de Sustainable Development Goals (SDG’s) opstelden – zeventien doelen om van de wereld een betere plek te maken in 2030.
Lees ook: Klimaatactiviste Ridhima Pandey (12) wil generaties redde
Er gewoon zijn, in jouw tijd en op jouw plek, en doen wat er op jouw pad komt, heeft heel veel met rentmeesterschap te maken.
Plastic onrecht
Vandaag staat ‘klimaatverandering en rentmeesterschap’ op het programma, waarvoor de CHE een digitale brug slaat met Ulan uit Nigeria. Toen zij in 2015 via Tearfund de Micha-cursus deed, werden haar ogen geopend voor de hoeveelheid onrecht in haar eigen omgeving. ‘Ik had nog nooit over recht en onrecht nagedacht buiten een juridische setting. Maar rechtvaardigheid is veel meer dan dat. In mijn land raakt rechtvaardigheid bijvoorbeeld aan plastic afval, dat vaak wordt gedumpt in arme wijken, waar geen goed systeem voor afvalverwerking bestaat.’
Als Ulan aan het begin van het gastcollege aan de CHE-studenten vraagt naar hun ‘perceptie van tijd’, blijft het even stil vanuit de studentenkamers. ‘Het is een frame waarin ik kan doen wat ik doe’, antwoordt een van de studenten voorzichtig. ‘Er gewoon zijn, in jouw tijd en op jouw plek, en doen wat er op jouw pad komt, heeft heel veel met rentmeesterschap te maken’, vertelt Ulan. ‘Als ik denk aan het klimaat, denk ik aan componenten als temperatuur, neerslag en wind. Iedereen die op aarde leeft, heeft daarmee te maken. Daarom denk ik dat een goede rentmeester ervoor zorgt dat deze componenten niet rampzalig, maar optimaal voor ieder levend wezen op aarde werken.’
Luxeleventje
Wat houdt je tegen om rentmeester van de aarde te zijn, vraagt Ulan vervolgens aan de studenten. ‘Ik denk dat het mijn comfort is’, antwoordt een van de studenten eerlijk. ‘Ik ben best wel gehecht aan mijn luxe, comfortabele leventje.’ Als Ulan een definitie van het woord rentmeesterschap aanhaalt, ‘de zorgvuldige en verantwoordelijke daad van het coördineren, managen en toezicht houden op iets namens iemand anders’, concluderen de studenten dat lui achteroverleunen daar niet bij past. Rentmeesterschap vraagt om leiderschap en in actie komen.
In haar eigen omgeving begon Ulan daarom gewoonweg met het opruimen van gedumpt plastic. ‘Mensen hebben vaak geen andere keuze dan het plastic te verbranden of te dumpen in het water. Het inademen van de rook is schadelijk, wat zorgt voor een toename van aandoeningen van de luchtwegen. En afval in de waterwegen zorgt voor meer overstromingen, met alle gevolgen van dien. Het opruimen van plastic was simpel, maar doeltreffend. Steeds meer mensen raakten betrokken. Van het afval maakten we vervolgens weer nieuwe dingen.’
Het gaat om het zetten van die eerste, kleine, haalbare stap. Wat daar later uit voortkomt, zie je dan wel.
Als Ulan verder wil vertellen over de grotere dingen die zijn voortgekomen uit dit kleine begin – dat ze nu als vrijwilliger van de Jos Green Centre banen creëert voor jongeren op het gebied van duurzaamheid, dat ze jongeren traint over milieuprojecten als zonne-energie, recycling duurzame landbouw en over leven volgens Gods principes van rechtvaardigheid, dat ze workshops geeft over storytelling en filmmaken, omdat ze ziet dat die vormen van creativiteit jongeren helpen om groter te dromen – valt de internetverbinding weg.
‘Eigenlijk was dat helemaal niet zo erg’, zegt De Tineke de Groot, die als CHE-docent betrokken is bij het programma en als coach heel intensief met een paar groepjes studenten van de minor optrekt. ‘Het gaat ons in deze minor om het zetten van die eerste, kleine, haalbare stap. Wat daar later uit voortkomt, zie je dan wel.’
Diverse collegezaal
Waar De Groot als ‘public health professional’ vooral studenten verpleegkunde onderwijst, geniet ze bij deze minor enorm van de diversiteit in de (digitale) collegezaal. ‘Klimaatverandering, armoede, sociale ongelijkheid; het zijn allemaal problemen die met elkaar in verband staan en waar we met z’n allen aan moeten werken, willen we echt iets kunnen veranderen. Sinds de start van deze minor hebben studenten uit allerlei richtingen en landen meegedaan, van Korea tot Rusland en Suriname. Iedereen kijkt vanuit zijn of haar eigen discipline, achtergrond en waarden naar dezelfde uitdagingen en dat is echt enorm leerzaam. Ook voor mij als docent.'
‘Studenten uit hun comfortzone trekken, dat is waar het volgens De Groot om gaat. Naast de leerstof van ontwikkelingseconoom Jeffrey Sachs, worden studenten daarom bij elk thema uitgedaagd om de handen uit de mouwen te steken. ‘Toen we nadachten over armoede, bezochten studenten de voedselbank, om zo ook echt de confrontatie met armoede aan te gaan. Toen het over sociale inclusie ging, werden studenten uitgedaagd om contact te zoeken met groepen waar zij niet zomaar mee aanraking zouden komen.’
Studenten komen uit bij hun bron: waarom doe ik wat ik doe?
Trage vragen
Dat is spannend, maar leidt tot bewustwording en duurzame verandering, ziet De Groot. ‘Ik zie studenten dankzij deze minor uitkomen bij hun bron: waarom doe ik wat ik doe? Wat voor professional wil ik zijn en wat zijn mijn motieven? Dat soort trage vragen mogen hier worden gesteld. Zo heb ik een student na de minor vegetariër zien worden. Een verpleegkundige besloot om te onderzoeken hoe er in het ziekenhuis zo goed mogelijk met afval om kan worden gegaan. Studenten bedrijfskunde raakten geïnspireerd om hun toekomstige werkgever te helpen hun bedrijven circulair te maken. Het geeft echt een stukje verbreding en verdieping.’
Meer informatie over de minor ‘Building a Better world’ van de Christelijke Hogeschool Ede vind je hier.
Inspirerende ondernemers
Ulan maakt deel uit van ons Inspired Inidividuals-programma. Met dit programma ondersteunen we initiatieven van sociale ondernemers of ondernemers die vaak zelf hebben geleden onder armoede, geweld en verlies, maar die in die pijn de kracht vinden om zelf verandering teweeg te brengen. Door middel van training en verbinding ondersteunt Tearfund hen om hun missie zo effectief mogelijk uit te voeren en zorgen we samen voor een grotere verandering in de gemeenschappen en landen waarin zij leven.
